Từng làm trái ý bố mẹ bước chân vào lĩnh vực công nghệ, Hoàng Nam Tiến đã chứng minh được bản thân với nhiều thành công, trở thành tấm gương cho người trẻ.
Chiều cuối tháng 7, một tin buồn lan nhanh trong cộng đồng công nghệ và giáo dục Việt Nam: Ông Hoàng Nam Tiến – doanh nhân truyền cảm hứng, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT – đột ngột qua đời ở tuổi 56 do đột quỵ.
Sự ra đi của ông để lại nhiều tiếc thương, không chỉ trong giới công nghệ mà còn trong lòng đông đảo những người yêu mến ông – một doanh nhân, một nhà giáo tâm huyết và một người kể chuyện sâu sắc về gia đình, lịch sử và tình yêu.
Những bài học sâu sắc từ người cha tướng lĩnh
Sinh năm 1969, ông Hoàng Nam Tiến là con út trong một gia đình cách mạng nổi tiếng. Cha ông là Thiếu tướng Hoàng Đan – vị tướng tài ba từng chỉ huy nhiều chiến dịch lớn trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. Mẹ ông, bà Nguyễn Thị An Vinh – từng là đại biểu Quốc hội nhiều khóa, là hình ảnh tiêu biểu của người phụ nữ thời chiến: Nghị lực, học tập không ngừng, vươn lên từ một cô bé đi ở trở thành cán bộ lãnh đạo được kính trọng.
Tuổi thơ của ông Tiến gắn liền với những ngày mẹ lặng lẽ gồng gánh gia đình giữa khói bom đạn, còn cha thì miệt mài nơi chiến trường. Chính trong bối cảnh đầy gian khó đó, ông được hun đúc tinh thần trách nhiệm, lòng biết ơn và khát khao cống hiến.
Trong mắt ông Tiến, cha mẹ không chỉ là biểu tượng của đạo đức và kỷ luật, mà còn là hiện thân của một tình yêu đẹp đẽ, thủy chung, sâu sắc và bao dung. “Không tình yêu nào có thể đẹp hơn tình yêu của ba mẹ tôi”, ông chia sẻ trong một lần trả lời phỏng vấn Dân trí.
Là con trai út trong một gia đình quân đội, ông từng có giai đoạn muốn nổi loạn, phản kháng lại sự nghiêm khắc và kỷ luật sắt đá của cha mình – Thiếu tướng Hoàng Đan. Nhưng chính những va chạm ấy đã rèn giũa nên trong ông sự kiên định, bản lĩnh và tinh thần trách nhiệm – những giá trị sau này trở thành nền tảng vững chắc cho hành trình lãnh đạo và phụng sự xã hội.
Ông từng chia sẻ, từ khi biết đọc, ông không nhớ mình từng được cha ôm hay xoa đầu, động viên. Tuy nhiên, ông luôn cảm nhận rõ sự quan tâm lặng thầm của cha dành cho từng bước đi trong cuộc đời mình.
Dù lớn lên trong gia đình quân đội, ông Tiến lại chọn lối đi riêng – theo đuổi công nghệ và giáo dục. Tốt nghiệp ngành Công nghệ Thông tin tại Đại học Bách khoa Hà Nội, ông gia nhập FPT từ những ngày đầu và gắn bó suốt hơn 30 năm.
Những ngày đầu làm việc tại Tập đoàn FPT, công việc của ông chỉ là bê, lắp và bán máy tính.
Khi biết chuyện, mẹ ông – nguyên là Phó Giám đốc Sở Thương nghiệp, từng quản lý hàng trăm cửa hàng và hàng chục nghìn mậu dịch viên – đã tỏ ra thất vọng. Bà thay lời chồng, nói: “Tôi tưởng cậu làm vương làm tướng gì, hóa ra lại đi bán hàng”.
Bởi cả cha mẹ ông đều mong muốn con trai út tiếp nối con đường quân đội. Thế nhưng, thay vì buồn, ông coi đó là động lực lớn để nỗ lực vươn lên. Và ông đã chứng minh được năng lực của mình. Sau này, ông Hoàng Nam Tiến từng tâm sự: “Đây là lần duy nhất, ông làm trái ý cha – Thiếu tướng Hoàng Đan”.
Ông từng giữ các vị trí quan trọng như Chủ tịch FPT Software, Chủ tịch FPT Telecom, và gần đây là Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT.
Không chỉ là người điều hành doanh nghiệp, ông còn là một nhà giáo truyền cảm hứng đặc biệt. Ông dành nhiều tâm huyết cho giáo dục, thường xuyên trực tiếp giảng dạy, trò chuyện với sinh viên, chia sẻ từ câu chuyện đời thường đến định hướng nghề nghiệp. Ông truyền đi năng lượng tích cực, tư duy hiện đại và tinh thần trách nhiệm xã hội trong mỗi lần xuất hiện.
Một lần trò chuyện với báo chí, ông kể rằng cha mình, dù là vị tướng lừng danh, chưa từng lớn tiếng mắng con cái. Mỗi khi ông lên tiếng, chỉ một câu cũng đủ khiến con khắc cốt ghi tâm: “Làm đàn ông, phải biết chịu trách nhiệm với lời nói và hành động của mình”. Câu nói ấy theo ông Tiến suốt cả cuộc đời. Vì vậy, khi trở thành cha, ông Tiến học ở ba và mẹ mình một đức tính là không lên giọng, không rao giảng với con cái.
“Tôi chỉ kể cho con nghe chuyện mình làm, khách hàng ra sao, sinh viên thế nào… Tôi kể và sống cố gắng để giúp con noi theo”, ông Tiến chia sẻ.
Lần khác trong cuộc trò chuyện với Dân trí, ông Tiến nói: “Ba tôi có câu rất hay ‘Làm lãnh đạo không làm thay nhưng phải làm gương’. Vì vậy, khi tôi trở thành cha, tôi học ở ba và mẹ mình một đức tính là không lên giọng, không rao giảng với con cái.
Tôi chỉ kể cho con nghe chuyện mình làm, trò chuyện với khách hàng thế nào, sinh viên ra sao… Tôi kể và sống cố gắng để giúp con noi theo.
Ngày hôm nay, tôi tiếp nối ba, trở thành một nhà giáo. Mỗi ngày tôi luôn dành thời gian gặp gỡ hàng ngàn em sinh viên, hàng ngàn học sinh và các lớp học”.
“Thư cho Em” – Cuốn sách ông Hoàng Nam Tiến viết về chuyện tình bố mẹ
Dù là nhà lãnh đạo bận rộn, ông Tiến vẫn dành nhiều thời gian để viết, kể lại ký ức, gìn giữ các giá trị sống và tinh thần gia đình. Chuyện tình của cha mẹ ông, được ông kể lại đầy xúc động trong cuốn sách Thư cho Em ra mắt đầu năm 2024.
“Tôi muốn kể lại câu chuyện của ba mẹ – một chuyện tình vượt qua hai thế kỷ, tràn đầy trìu mến thương yêu và gắn liền với các mốc lịch sử lớn lao của dân tộc”, đó là những dòng đầu tiên trong cuốn sách ông Hoàng Nam Tiến viết về chuyện tình của ba mẹ mình.
Ông Tiến chia sẻ đây là cuốn sách đầu tiên cũng có thể là cuối cùng của mình. Bởi từ bé, ông học chuyên Toán, điểm Văn rất thấp nên chưa từng nghĩ sẽ viết được sách.
Năm 2003, Thiếu tướng Hoàng Đan – cha ông qua đời. Khi ấy, mẹ ông – bà An Vinh – yêu cầu con trai phải sắp xếp để những bức thư và nhật ký của hai ông bà được chôn theo cha về thế giới bên kia. Nhưng Hoàng Nam Tiến đã “to gan trái lời mẹ”, giữ lại toàn bộ hơn 400 bức thư kéo dài suốt 50 năm, từ năm 1953 – khi hai người mới quen nhau cho đến tận sau này.
Những bức thư ấy không chỉ được ông đọc mà còn mang theo trong các chuyến công tác, ngồi đánh máy lại từng dòng như cách để lưu giữ ký ức gia đình. Sau nhiều ngày tháng đọc đi đọc lại, thấm thía tình cảm cha mẹ, sống lại những ký ức gia đình, ông cảm thấy thôi thúc phải viết nên cuốn sách này.
Qua cuốn sách của người con út, tình yêu giữa Thiếu tướng Hoàng Đan và bà An Vinh không rực rỡ như thơ ca, mà lặng lẽ, bền bỉ qua những tháng năm chia xa và nghĩa vụ với đất nước.
Chiến tranh khiến thời gian bên nhau của họ vô cùng ít ỏi. Khi ông Hoàng Đan rong ruổi khắp các chiến trường ác liệt, thì bà An Vinh ở nhà, vừa chăm lo con cái, vừa phấn đấu công tác. Bao nhiêu nhớ thương, giận hờn và chờ đợi chỉ có thể gửi gắm qua hơn 400 bức thư, trải dài qua nhiều mốc son lịch sử: chiến thắng Điện Biên Phủ 1954, chiến dịch Đường 9 – Khe Sanh 1968, Quảng Trị 1972, giải phóng Sài Gòn 1975, chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc năm 1979, và tận đến năm 1984.
Trong chiến tranh, thử thách lớn nhất là đạn bom và cái chết, nhưng tình yêu của họ trở nên mãnh liệt, vị tha và đầy hy vọng.
Năm 1953, trước chiến dịch Thượng Lào, ông Hoàng Đan từng xin rời đơn vị, đạp xe suốt đêm về quê để hỏi cưới bà An Vinh, rồi ngay sau đó trở lại đơn vị. Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, ông tiếp tục đạp hơn 1.300km từ Tây Bắc về Nghệ An, rồi lên Lạng Sơn để cưới bà.
Sau này, kể cả khi đi học ở Liên Xô 4 năm, ông vẫn đều đặn viết thư mỗi tuần. Mỗi bức thư không chỉ là lời yêu thương, mà còn là nhật ký gia đình – nơi ông Hoàng Đan kể về con cái, sức khỏe, và những điều bình dị giữa khói lửa chiến tranh.
Thiếu tướng Hoàng Đan sinh năm 1928 trong một gia đình danh tướng tại Nghệ An. Ông là một cán bộ chỉ huy đã tham gia kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Không chỉ giỏi quân sự, ông còn đam mê văn học, nghệ thuật, triết học, tâm lý học.
Trong khi đó, bà An Vinh từng là một cô bé đi ở, luôn khao khát thay đổi số phận. Năm 1954, khi ông Đan lên tận Lạng Sơn hỏi cưới, bà đã từ chối vì muốn tập trung cho công tác. Sau khi thành vợ chồng, bà có ý thức sâu sắc rằng “phải học bằng chồng” để không bị tụt lại, và bà đã làm được điều đó: học bổ túc hết cấp 2, cấp 3, rồi học lên, trở thành một mậu dịch viên xuất sắc và đại biểu Quốc hội.
Chứng kiến cuộc hôn nhân của đấng sinh thành, ông Hoàng Nam Tiến cho biết chưa bao giờ hết ngưỡng mộ họ: “Trong lòng tôi, không tình yêu nào có thể đẹp hơn tình yêu của ba mẹ. Không sự trìu mến nào nhiều hơn sự trìu mến của ba dành cho mẹ. Không sự bao dung nào lớn hơn sự bao dung mẹ dành cho ba”.
Trong sách, ông kể rằng dù đã cao tuổi, chỉ cần bà An Vinh đau dạ dày hay thèm ăn gì, bất kể ban đêm hay trời lạnh, ông Hoàng Đan đều tự đi mua thuốc, mua món bà thích. Sau khi ông mất đột ngột năm 2003, bà An Vinh buồn đến ốm nặng.
“Mãi đến lúc ba mất, đó là lần đầu tiên tôi chứng kiến mẹ khóc!
Hồi chiến tranh, ba là chỉ huy bộ đội ở chiến trường, ông luôn đi đầu nơi hòn tên mũi đạn nhưng mẹ chưa bao giờ khóc.
Bởi khi ấy, tất cả người vợ có chồng là bộ đội, người phụ nữ của thời chiến đều chấp nhận chuyện chồng, cha, con mình có thể hy sinh vì Tổ Quốc. Mẹ không cho mình cái quyền được khóc!” – ông Hoàng Nam Tiến chia sẻ về ba mẹ mình với Dân trí. Phải một thời gian dài bà mới nguôi ngoai, và 19 năm sau, bà cũng “về” với ông.
Và có lẽ, Thư cho Em không chỉ là một cuốn sách, mà là một di sản tinh thần ông Tiến để lại. Lời nhắn gửi ấy đến từ một người con, một người cha: Giữa thời đại ồn ào và biến động này, tình yêu, gia đình và lòng nhân hậu vẫn là điều quý giá nhất.
Bởi làm người là một hành trình học suốt đời. Và bài học đầu tiên luôn bắt đầu từ những người đã sinh ra, dạy dỗ và yêu thương ta bằng cả cuộc đời họ.
