Theo các chuyên gia, sự thiếu trung thực trong quảng cáo sản phẩm đã và đang gây ra rất nhiều hậu quả nghiêm trọng từ mất mát tài chính đến nguy hại sức khỏe cho người tiêu dùng.
Công ty Cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt (CER Group) đã tổ chức buổi “gặp gỡ thân tình” giữa doanh nghiệp này và truyền thông vào chiều 14/3. Ảnh: Việt Linh.
Tại cuộc “gặp gỡ thân tình” chiều 14/3, khi bị chất vấn về phát ngôn “1 viên kẹo tương đương 1 đĩa rau”, Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục liên tục xin lỗi, giải thích rằng “dùng sai thuật ngữ, truyền đạt thông tin không rõ ràng”.
“KERA chủ yếu bổ sung dinh dưỡng từ rau xanh, do thành phần chính của sản phẩm là từ rau. Tôi xin lỗi quý khách hàng và công chúng vì phát ngôn sai thuật ngữ, gây hiểu nhầm trên mạng xã hội”, Quang Linh Vlogs nói.
Tuy nhiên, lời xin lỗi muộn màng này bị cho là mang tính chống chế hơn là thực tâm nhận trách nhiệm.
Xin lỗi vì “dùng sai thuật ngữ”
Ông Nguyễn Hồng Vũ, Tiến sĩ về sinh học phân tử trong Y học tại Mỹ, cho biết sau khi đọc tất cả thông tin về cuộc họp báo “chui” của CER group, nhận thấy một số điều bất cập. “Họ cố tỏ ra hối lỗi nhưng thực sự không nhận lỗi mà đang ‘đổ thừa'”.
Team Chị Em Rọt gồm Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục gửi lời xin lỗi về lùm xùm liên quan đến sản phẩm kẹo rau củ KERA. Ảnh: Việt Linh.
“Thuật ngữ” là từ hoặc cụm từ được sử dụng trong một lĩnh vực chuyên môn nào đó để chỉ một khái niệm, sự vật, hiện tượng có tính đặc thù. Thuật ngữ thường có nghĩa chính xác và được sử dụng để trao đổi, giao tiếp trong các nghiên cứu, công việc chuyên môn.
Ví dụ, trong y học, “kháng sinh” là thuật ngữ chỉ những chất có khả năng tiêu diệt hoặc ức chế vi khuẩn. Theo định nghĩa này, những lời quảng cáo như “1 viên kẹo bằng một đĩa rau” hay “1 ngày chỉ cần ăn 2-3 viên là có thể bổ sung đủ chất xơ” được dùng bởi team CER không được xem là thuật ngữ mà chỉ là những từ ngữ thông thường. Chúng được sử dụng để những người với tất cả cấp độ học vấn có thể hiểu được dễ dàng.
Trả lời báo chí, team CER cũng phân trần vì livestream kéo dài, có thời điểm hơn 10 tiếng, nên dễ xảy ra lỗi sai. Ông Vũ cho rằng việc kéo dài bao lâu không thể là lý do để thoái thác việc gây lỗi sai “cơ bản”, làm sai lệch hoàn toàn nhận thức của mọi người về tác dụng của một sản phẩm đang quảng cáo.
Keo rau cu Kera anh 5
TS Nguyễn Hồng Vũ, Tiến sĩ Sinh học phân tử trong y học làm việc tại Mỹ. Ảnh: NVCC.
“Trách nhiệm của KOLs, những người có tầm ảnh hưởng đến cộng đồng, là cần tìm hiểu thông tin đúng của sản phẩm mình quảng cáo, phải kiểm tra thông tin với những bên độc lập có chuyên môn, không thể chỉ đỗ lỗi do nhà sản xuất cung cấp thông tin hay ngoại cảnh”, tiến sĩ Vũ nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, ông cũng cho hay hành động giải thích về vai trò của hoa hậu Thùy Tiên chỉ là lời “thanh minh hộ”. Trước đây, Hoa hậu Thùy Tiên từng hơn một lần khẳng định trên phương tiện truyền thông rằng kẹo rau củ KERA là sản phẩm kết hợp giữa cô và team Chị Em Rọt, gọi đây là “đứa con tinh thần” và xuất hiện rất nhiều trong các clip quảng cáo cho KERA.
“Hành động chối bỏ trách nhiệm của hoa hậu Thùy Tiên sau khi xảy ra việc phát hiện “gian dối” trong quảng cáo kinh doanh là không chấp nhận được”, vị chuyên gia bức xúc.
Nhiều người cố bào chữa cho hành động sai trái này rằng sản phẩm không gây hại gì, “vô thưởng vô phạt” như viên kẹo. Thực tế, điều này có thể dẫn đến thiệt hại về sức khỏe cho người tiêu dùng nếu họ tin vào lời quảng cáo sai sự thật để sẵn sàng thay thế một đĩa rau bằng một viên kẹo.
Việc loại bỏ ăn rau củ tươi để thay bằng sản phẩm kẹo, với niềm tin vô hình từ những lời quảng cáo sai sự thật, trong thời gian dài có thể làm thiếu chất xơ và vitamin dẫn đến tình trạng táo bón, thiếu vitamin, suy dinh dưỡng của người tiêu dùng.
Keo rau cu Kera anh 6
Trong buổi họp báo không xin phép chiều 14/3, Hằng Du Mục thừa nhận thiếu kinh nghiệm, xin lỗi vì những sai lầm khi nổi tiếng quá nhanh. Ảnh: Việt Linh.
Đừng biến danh tiếng thành công cụ trục lợi bất chấp hậu quả
Chia sẻ với Tri Thức – Znews, các chuyên gia cũng đặt ra câu hỏi, liệu các KOLs có đang đặt doanh số lên trên lợi ích người tiêu dùng?
Việc không có kiến thức chuyên môn sẽ dẫn đến những thông tin sai lệch hoặc thiếu chính xác về sản phẩm. Điều này không chỉ có thể gây hại cho khách hàng mà còn ảnh hưởng đến uy tín. Việc này cũng có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nếu sản phẩm không đạt được các cam kết đã đưa ra.
Họ không chỉ phải chịu trách nhiệm với khách hàng mà còn có thể bị phạt hành chính, bồi thường thiệt hại và thậm chí là chịu trách nhiệm hình sự nếu hành động quảng cáo đó vi phạm các điều khoản luật pháp liên quan quảng cáo, bảo vệ người tiêu dùng và sức khỏe cộng đồng.
Tiến sĩ Vũ ví dụ ở Mỹ, các KOLs, cũng như các công ty quảng cáo, phải tuân thủ các quy định của Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) nếu sản phẩm liên quan sức khỏe. Các quảng cáo sai sự thật có thể bị phạt rất nặng và KOLs có thể bị kiện nếu gây thiệt hại cho người tiêu dùng.
Năm 2012, ngôi sao truyền hình thực tế Kim Kardashian và hai chị gái của cô đã bị kiện 5 triệu USD vì cáo buộc họ và nhà sản xuất thuốc giảm cân QuickTrim đã quảng cáo sai sự thật về hiệu quả giảm cân của sản phẩm. Vụ kiện đã được đệ trình tại tòa án liên bang ở New York thay mặt cho 4 nguyên đơn đã sử dụng sản phẩm.
Họ cho rằng thành phần chính trong thuốc là một liều lượng lớn caffeine, được trộn với các thành phần thảo dược chưa bao giờ được chứng minh lâm sàng là có hiệu quả. Đơn kiện nêu rõ không có bằng chứng khoa học đáng tin cậy nào hỗ trợ cho bất kỳ tuyên bố của cô.
Với góc nhìn của chuyên gia y tế và cũng là người có ảnh hưởng trên mạng xã hội, Thầy thuốc ưu tú, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó chủ tịch Liên chi hội truyền nhiễm TP.HCM, cũng cho rằng người nổi tiếng không chỉ là những cá nhân có sức hút mà còn là những người có tầm ảnh hưởng sâu rộng đến công chúng. Mỗi lời nói, mỗi hành động của họ đều có thể định hướng suy nghĩ và hành vi của rất nhiều người.
“Khi quảng cáo, KOLs phải có sự đầu tư, nghiên cứu kỹ về chất lượng sản phẩm. Hãy nói về tinh chất có trong sản phẩm thay vì thổi phồng công dụng của sản phẩm. Những sản phẩm kém chất lượng, những dịch vụ gian dối được tô vẽ bởi lời lẽ hoa mỹ của người nổi tiếng đã và đang gây ra rất nhiều hậu quả nghiêm trọng từ mất mát tài chính đến nguy hại sức khỏe”, bác sĩ Khanh nói với Tri Thức – Znews.
Ông cũng nhấn mạnh người có sức ảnh hưởng cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình, cân nhắc kỹ lưỡng trước mỗi lời nói, không tiếp tay cho những hành vi lừa đảo. Chỉ khi đó, họ mới thực sự xứng đáng với sự ngưỡng mộ và tin yêu của công chúng.
Trao đổi với Tri Thức – Znews chiều 15/3, ông Nay Phi La, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Đắk Lắk, cho biết đơn vị đã báo cáo nhanh tình hình kiểm tra về an toàn thực phẩm đối với Công ty cổ phần ASIA LIFE – đơn vị sản xuất kẹo rau củ KERA của Quang Linh Vlogs, Hằng Du mục và hoa hậu Thùy Tiên.
Đoàn kiểm tra cũng đã lấy một mẫu thực phẩm bổ sung Supergreens Gummies hay còn gọi kẹo rau củ KERA (định lượng 96 g/hộp) sản xuất tại công ty và gửi đến Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia để kiểm nghiệm chất lượng an toàn thực phẩm theo quy định.
“Sở vẫn đang chờ kết quả từ cơ quan kiểm nghiệm. Sau khi có kết quả, Sở sẽ xem xét xử lý và báo cáo về Cục An toàn thực phẩm theo quy định”, ông Phi La cho hay.
Trước đó, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, cho biết Cục đã nhận được thông tin trên một số website, Facebook, Tiktok… quảng cáo sản phẩm Thực phẩm bổ sung SUPERGREENS GUMMIES có dấu hiệu vi phạm quy định về quảng cáo thực phẩm.