Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), căng thẳng tâm lý có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tiết sữa.
Trước đó, mạng xã hội bùng nổ khi chồng của Hoa hậu H’Hen Niê, nhiếp ảnh gia Tuấn Khôi, gây tranh cãi dữ dội sau khi đăng video dùng sữa mẹ của vợ pha cà phê mời bạn bè uống. Đoạn clip nhanh chóng đạt hơn một triệu lượt xem và vấp phải làn sóng chỉ trích vì bị cho là thiếu tinh tế, phản cảm và không đảm bảo vệ sinh.
Ban đầu, H’Hen Niê lên tiếng giải thích rằng chồng chỉ “bắt chước video trên mạng” và dùng phần sữa con uống thừa, song phản ứng này càng khiến dư luận phẫn nộ hơn. Sau đó, cô buộc phải xóa bài đăng và công khai xin lỗi, thừa nhận hành động khiến khán giả khó chịu và hứa rút kinh nghiệm.
Theo chuyên gia y tế, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng dành riêng cho trẻ sơ sinh, người lớn uống có thể gặp nguy cơ lây nhiễm hoặc rối loạn tiêu hóa nếu không được kiểm tra y tế.
Sự việc trở thành bài học cho người nổi tiếng về việc cần cẩn trọng trong phát ngôn và hành vi, nhất là khi nội dung trên mạng xã hội có thể dễ dàng vượt khỏi mục đích ban đầu và tạo ra hiệu ứng tiêu cực lớn.
Gần đây nhất, chia sẻ trên trang cá nhân của H’Hen Niê khiến nhiều người quan tâm. Sau ồn ào chồng lấy sữa vợ pha cà phê mời bạn bè, nàng hậu đăng dong trạng thái bằng tiếng anh ẩn ý bản thân rơi vào trạng thái căng thẳng, chỉ sau vài ngày chịu áp lực tinh thần, lượng sữa đã giảm chỉ còn khoảng 1/3 so với trước, từ 120ml xuống còn 40ml.
Thực tế, điều này hoàn toàn có cơ sở khoa học. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), căng thẳng tâm lý có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tiết sữa, vì stress làm giảm hormone oxytocin – hormone chịu trách nhiệm cho phản xạ “phóng sữa” (let-down reflex). Khi oxytocin bị ức chế, sữa tuy vẫn được sản xuất nhưng không thể tiết ra hiệu quả, khiến mẹ có cảm giác “mất sữa” hoặc “sữa không xuống được”.
Bác sĩ Nguyễn Thị Thu Hậu, Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Nhi Đồng 2 (TP.HCM), cũng từng chia sẻ trên Báo Sức khỏe & Đời sống rằng:
“Khi người mẹ bị stress, lo lắng, mất ngủ kéo dài, cơ thể sẽ tiết nhiều adrenaline và cortisol. Hai hormone này ức chế hoạt động của oxytocin, đồng thời làm giảm nồng độ prolactin – hormone kích thích tạo sữa. Nếu không được hỗ trợ kịp thời, nguồn sữa có thể giảm rõ rệt.”
Ngoài yếu tố hormone, các chuyên gia của La Leche League International (tổ chức hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ toàn cầu) cũng nhấn mạnh rằng sự căng thẳng, áp lực xã hội hoặc cảm giác bị phán xét sau sinh đều ảnh hưởng đến khả năng cho con bú.
“Người mẹ cần cảm thấy an toàn, được tôn trọng và yêu thương. Cảm xúc tích cực giúp quá trình tiết sữa diễn ra tự nhiên, dễ dàng hơn,” – La Leche League viết trong tài liệu “Emotional Well-being and Milk Supply”.
Sữa mẹ không chỉ là dinh dưỡng – nó còn là kết quả của tình yêu, của sự bình yên trong tâm hồn người mẹ.
Bởi khi tinh thần người mẹ bị tổn thương, cơ thể cũng “khóa chặt” mọi phản xạ tự nhiên. Và sữa – dòng kết nối thiêng liêng giữa mẹ và con chính là thứ bị ảnh hưởng đầu tiên. Vì vậy, thay vì phán xét, điều người mẹ cần nhất đôi khi chỉ là một vòng tay ấm, một lời cảm thông, và sự tôn trọng dành cho những hi sinh thầm lặng.
